భారతీయ సంస్కృతిలో దేవాలయ నైవేద్యం ఎంతో ప్రముఖమైన ఆచారం. దేవుడికి సమర్పించే ప్రతి పండుకీ, ప్రతి నైవేద్యానికీ ఒక ప్రత్యేకమైన ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత ఉందనే నమ్మకం తరతరాలుగా కొనసాగుతోంది. ఖాళీ చేతులతో దేవాలయానికి వెళ్తే పనులు నెరవేరవని, అందుకే పండ్లు, పూజా సామగ్రి తీసుకెళ్లి నైవేద్యం సమర్పించడం మంచిదని పెద్దలు చెప్పుకుంటూ వచ్చారు. ఏ పండును నైవేద్యంగా పెడితే ఏ ఫలితం లభిస్తుందో భక్తులు ఆసక్తిగా పరిశీలించే అంశం. ఈ నేపథ్యంలో నైవేద్య పండ్లకు సంబంధించిన ప్రజల్లో ఉన్న విశ్వాసాలు ఇలా ఉన్నాయి:
యాలకిపండు (చిన్న అరటి) — నిలిచిపోయిన పనులకు చలనం
చిన్న అరటిపండును నైవేద్యంగా పెడితే నిలిచిపోయిన పనులు వేగంగా పూర్తి అవుతాయని విశ్వసిస్తారు. జీవితంలో వేగవంతమైన పురోగతి కోరేవారు ఈ పండును ఎక్కువగా సమర్పిస్తారు.
అరటి గుజ్జు — రుణ విముక్తి
అరటి గుజ్జును దేవుడికి నైవేద్యంగా పెడితే బాకీలు, పెండింగ్లో ఉన్న డబ్బులు తిరిగి వచ్చే అవకాశాలు పెరుగుతాయని నమ్మకం. ప్రభుత్వానికి అదనంగా చెల్లించిన పన్నులు కూడా తిరిగి వస్తాయనే భావన ఉంది.
పూర్ణఫలం / కొబ్బరికాయ — పనులు సులభంగా నెరవేరు
కొబ్బరికాయను సమర్పించడం ద్వారా పైఅధికారుల సహకారం లభించి, పనులు ఎటువంటి ఆటంకం లేకుండా జరిగిపోతాయని భక్తులు నమ్ముతారు.
సపోటా — వివాహ సమస్యలకు పరిష్కారం
సపోటా పండుతో నైవేద్యం చేస్తే పెళ్లి సంబంధాలు కుదురుతాయని, శుభకార్యాల అడ్డంకులు తొలగిపోతాయని చెబుతారు.
కమలాఫలం — చిరకాలిక పనుల పూర్తి
కమలా పండును సమర్పించినవారికి సంవత్సరాలుగా నిలిచిపోయిన పనులు సాఫీగా పూర్తవుతాయని విశ్వసిస్తారు. ఆధ్యాత్మికంగా ఇది ‘సౌరశక్తి’象徴ంగా భావించబడుతుంది.
మామిడి పండు — గణపతి ప్రసన్నత
ప్రభుత్వపు డబ్బులు సకాలంలో రావడం, గృహనిర్మాణ సమస్యలు పరిష్కారం కావడం మామిడి పండును నైవేద్యంగా పెడితే జరుగుతాయని నమ్మకం.
మామిడి, తేనె నైవేద్యంతో మోసం చేసిన వారిలో మార్పు కలుగుతుందని కూడా విశ్వసిస్తారు.
అంజూర పండు — ఆరోగ్య సంక్షేమం
అంజూర పండు అనారోగ్య నివారణకు ఎంతో శుభప్రదమనేది ప్రజాభిప్రాయం. లో బీపీ ఉన్నవారు దీన్ని నైవేద్యంగా పెట్టడం వల్ల ఆరోగ్య శ్రేయస్సు పొందుతారట.
నేరేడు పండు — శని దోష నివారణ
నేరేడు పండును శనీశ్వరుడికి నైవేద్యంగా పెడితే వెన్ను, మోకాళ్ల నొప్పులు తగ్గుతాయని విశ్వాసం. బిచ్చగాళ్లకు ఇవి దానం చేస్తే దరిద్రం దరిచేరదని అంటారు.
పనసపండు — శతృజయం
పనసపండును సమర్పించడం శత్రువులపై విజయం, సమస్యల నివారణకు ఉపకరిస్తుందని భక్తులు విశ్వసిస్తారు.
యాపిల్ — సర్వరోగ నివారణ
యాపిల్ దేవుడికి సమర్పిస్తే కష్టాలు తొలగి, గౌరవం, ప్రతిష్ట లభిస్తాయని నమ్మకం.
ద్రాక్ష — సుఖసంతోషాలు
ద్రాక్షపండ్లను నైవేద్యంగా పెడితే కుటుంబంలో శాంతి, ఆనందం చేకూరుతుందని భావిస్తారు.
జామపండు — ఆరోగ్య–సాఫల్య ఫలం
జామపండును గణపతికి నైవేద్యంగా సమర్పిస్తే ఉదర వ్యాధులు తగ్గుతాయని నమ్మకం. దేవికి నైవేద్యంగా పెడితే షుగర్ సమస్యలు తగ్గుతాయని విశ్వసిస్తారు.
అలాగే పెళ్లి సమస్యలు ఉన్న యువతుల కోసం జామపండును నైవేద్యంగా పెట్టడం శుభప్రదమని పెద్దలు చెబుతారు.
పండ్ల నైవేద్యానికి శాస్త్రీయ ఆధారాల కంటే విశ్వాసానికే ఎక్కువ ప్రాధాన్యం ఉన్నా… భక్తి, విశ్వాసం, ఆచారం కలగలిపే ఈ సంప్రదాయం మన సంస్కృతిలో ప్రత్యేకమైనదే అని చెప్పాలి.
