భారతీయ దార్శనిక సంప్రదాయంలో శ్రీ మధ్వాచార్యులవారి స్థానమే అపూర్వమైనది. ద్వైత సిద్ధాంత వ్యవస్థాపకుడిగా, భగవత్ భక్తిని గుండె నిండా ప్రతిబింబిస్తున్న తత్వవేత్తగా ఆయన నిలిచారు. ఆయన జీవితం అంతా శ్రీకృష్ణుని పరమ దైవత్వాన్ని ప్రజల్లో విస్తరింపజేయడమే లక్ష్యంగా సాగింది. అందులో భాగంగా రచించబడిన గ్రంథాల్లో ద్వాదశ స్తోత్రం అత్యంత పవిత్రమైనదిగా భావించబడుతుంది.
ద్వాదశ స్తోత్రం రచనకు పునాది
ఒక ప్రాతఃకాలం—అది ప్రశాంతతతో, పవిత్రతతో నిండిన వేళ. మధ్వాచార్యులు సముద్రతీరంలో స్నానం చేసి, ధ్యానం పూర్తి చేసి ఇసుక మీద కూర్చుని ద్వాదశ స్తోత్ర రచన మొదలుపెట్టారు. ఆ కాలంలో గురువులు ప్రకృతిలోనే తపస్సు, జపం, ధ్యానం చేయడం సహజం. అలాంటి వాతావరణంలో మధ్వాచార్యులవారు ఐదు అధ్యాయాలను సమాప్తం చేశారు. ప్రతి అధ్యాయం శ్రీ హరి మహిమను స్ఫుటం చేస్తూ సాగింది. రచనలో ఆయన ఎంతగా లీనమై ఉన్నారో చూస్తే, అది సహజ ద్యానం కాదు—దివ్య స్థితి.
నౌక ప్రమాదం—ఆకాశానికి అప్పగించిన ప్రార్థన
ఆ సమయానికే ద్వారక నుండి వస్తున్న ఒక పెద్ద నౌక సముద్ర తీరాన్ని ఆనుకుని ప్రయాణిస్తున్నది. హఠాత్తుగా భారీ గాలులు లేవటంతో సముద్రం ఒక్కసారిగా ఉగ్రరూపం దాల్చింది. కెరటాలు ఉవ్వెత్తున ఎగిసి పడుతూ, నౌకను కదిలించేయసాగాయి. నౌకలోని నావికులంతా గందరగోళం చెందినా, చేస్తున్న ప్రయత్నాలు ఏవీ ఫలించలేదు. నీరు నౌకలోకి చేరడం ప్రారంభమైందంటే, ఆ నావికుల భయమే కాదు—అది మరణం ముందుకొచ్చినట్లుండింది.
అంతలో, నౌక యజమాని తీర వైపు చూశప్పుడు దూరంలో ఒక మహాతపస్వి నిశ్చలంగా కూర్చుని రచనలో నిమగ్నమై ఉన్నట్లు కనిపించాడు. ఆ సన్యాసి ఎవరో తెలియకపోయినా, అతని రూపంలో ఉన్న దివ్యకాంతి అతనిని మరింత ఆర్తితో ప్రార్థింపజేసింది. ఆ ప్రార్థన, సముద్ర గర్జనను దాటుకుని మధ్వాచార్యుల హృదయాన్ని తాకడమే వింత.
మధ్వాచార్యుల దయ—గాలి తుపానును శాంతపరిచిన ఉపవస్త్రం
దూరం నుంచే జరుగుతున్న ఆర్తి మధ్వాచార్యులవారిని కదిలించింది. వారు క్షణం ఆగి, దూరంలో ఉన్న నౌకనుద్దేశించి తమ ఉపవస్త్రపు కొసను గాల్లోకి విసిరి మళ్లీ స్వల్పంగా వెనక్కు లాగారు. సాధారణంగా ఇది అసాధ్యమైన చర్య. కానీ ఆ క్షణంలో దివ్యశక్తి పనిచేసింది. సముద్ర గర్జన క్షణంలో నెమ్మదించిపోయి, నౌకను ఎవరైనా పై నుండి పట్టుకొని తీరానికి లాగుతున్నట్లుగా అది ఆగిపోయి ఒడ్డుకు చేరింది. నావికులందరూ సురక్షితంగా బయటపడ్డారు.
విజ్ఞప్తి—అమూల్యమైన బహుమతికి గురువు చేసిన ఎంపిక
బతికి బయటపడ్డ వ్యాపారి గురువరి వద్దకి వచ్చి సాష్టాంగ ప్రణామం చేశాడు. అనేక రకాల బహుమతులను ఇవ్వడానికి సిద్ధమయ్యాడు. అతని వద్ద ఉన్న ధనవస్తువులు, ఆభరణాలు—ఏవైనా సమర్పించగలనన్న భావం అతని హృదయంలో ఉంది. కానీ ఆశ్చర్యం ఏమిటంటే, మధ్వాచార్యులు కోరింది దేనో కాదు—కేవలం నౌకలో ఉన్న రెండు గోపీచందనం గడ్డలు మాత్రమే.
అసలు అది వ్యాపారికి అర్థం కాలేదు. గోపీ చందనం ద్వారకలో ఎక్కడైనా దొరికే సాధారణ మట్టి. నౌక బరువును సమతూకం చేయడానికి ఉపయోగించే సామాన్యమైన గడ్డలు. ఆ గడ్డలు తప్ప వేరే ఏ బహుమతినీ గురువు స్వీకరించలేదు.
అద్భుతం—విగ్రహాల ఆవిర్భావం
గోపీచందనం ప్రత్యేకత ఏమిటో వ్యాపారి అడిగినపుడు మధ్వాచార్యులు చిరునవ్వుతో “నువ్వే చూడు” అన్నారు. ఆ గడ్డలను నీటిలో కరిగించగా—అద్భుతం జరిగింది.
ఒక గడ్డలో నుంచి బలరాముని విగ్రహం, మరొకదానిలో నుంచి శ్రీకృష్ణుని విగ్రహం ప్రత్యక్షమయ్యాయి! సముద్రతీరంలో ఉన్న ప్రతి ఒక్కరు సంభ్రమాశ్చర్యాలకు గురయ్యారు. ఇది గోపీచందనం కాదు—ద్వారక మహిమను మోసుకొస్తున్న దివ్యచిహ్నం.
ఉడుపిలో శ్రీకృష్ణ ప్రతిష్ఠ—ద్వాదశ స్తోత్ర సమాప్తి
మధ్వాచార్యులు అక్కడే బలరాముని విగ్రహాన్ని ప్రతిష్ఠించారు. శ్రీకృష్ణుని విగ్రహం తీసుకుని ఉడుపికి బయలుదేరారు. ఈ విగ్రహమే తర్వాత ఉడుపి కృష్ణగా ప్రసిద్ధి చెందింది—ప్రపంచవ్యాప్తంగా భక్తులను ఆకర్షించే దైవం. శ్రీకృష్ణుని దర్శనం కలిగిన ఆనందంతో, మధ్వాచార్యులు ద్వాదశ స్తోత్రం ఆరవ అధ్యాయంలో దశావతారాన్ని వర్ణించారు. విగ్రహ ప్రాప్తి అనంతరం ఈ మహాస్తోత్రం సమాప్తి చెంది, అది ఆధ్యాత్మిక ప్రపంచంలో అమృతస్థానాన్ని పొందింది.
