న్యూఢిల్లీ, నవంబర్ 22: భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ నేతృత్వంలోని కేంద్ర ప్రభుత్వం దేశ వ్యాప్తంగా అత్యల్లో 29 కాలం చెల్లిన కార్మిక చట్టాలను రద్దు చేసి, నాలుగు విప్లవాత్మక కొత్త కార్మిక కోడ్లను అమలులోకి తెచ్చింది. ఇది దేశంలో ఉపాధి పునర్నిర్వచనానికి, పారిశ్రామిక వ్యవస్థకు సరికొత్త దిశానిర్దేశాన్ని ఇచ్చే ప్రామాణిక మార్పుగా ప్రభుత్వం పేర్కొంది.
సమావేశంలో, కేంద్ర కార్మిక శాఖ అధికారులు పేర్కొన్నట్లుగా, కొత్త నియమాలు 400 మిలియన్లకు (రూ. 40 కోట్ల మంది వరకు) కార్మికులకు సామాజిక భద్రతా కవచాన్ని అందిస్తాయని, ఇది గతంలో భారతదేశంలో ఇంత వ్యాప్తితో అందని సంస్కరణగా ఉందని చెప్పబడింది.
కాయిన మార్పుల ముఖ్యాంశాలు
ఆధునిక అవసరాలకు అనుగుణమైన కోడ్లు
కొన్ని కార్మిక చట్టాలు ఇప్పటికీ 1930ల-1950లలో రూపొందించబడ్డవే. కొత్త కోడ్లు గిగ్ వర్కర్లు, వలస కార్మికులు, ప్లాట్ఫారమ్ ఆధారిత కర్మవర్గాలను కూడా చట్టపరంగా రక్షించగలవు.
నియామక పత్రం & వేతనం
ప్రతి ఉద్యోగికి సరైన అప్పాయింట్మెంట్ లెటర్ ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది. కనీస వేతనం అమలవుతోందనూ, వేతన చెల్లింపులు సమకాలీనంగా చేయాల్సిన బాధ్యత ఉద్యోగదాతలపై ఉంటుంది.
ఉచిత ఆరోగ్య తనిఖీలు
40 ఏళ్లు పైబడిన ఉద్యోగులకు సంవత్సరానికి ఒకసారి ఉచిత వైద్య పరీక్షలు. ప్రమాదకర రంగాల్లో (మైనింగ్, నిర్మాణం, రసాయన రంగం) పనిచేసే వారికి పూర్తి ఆరోగ్య కవరేజ్.
కానిస్టు గ్రాట్యుటీ
శాశ్వత ఉద్యోగిగా ఉండేవారికి 1-సంవత్సర సర్వీస్కు తర్వాత కూడా గ్రాట్యుటీ లభించే విధంగా నియమించారు, ఇది గతపు 5 సంవత్సరాల నియమానికి భిన్నంగా ఉంది.
మహిళల సౌకర్యాలు & సమాన హక్కులు
మహిళలు రాత్రి షిఫ్టుల్లో సమ్మతితో పని చేయగలవు, భద్రతా చర్యలు, సమాన వేతనం, సహాయక వాతావరణం కల్పించబడనున్నాయి. లింగమార్పు ఉద్యోగులకు కూడా సమాన హక్కులు.
గిగ్ & ప్లాట్ఫారమ్ కార్మికులకు చట్టబద్ధత
ఓలా/ఉబర్ డ్రైవర్లు, డెలివరీ భాగస్వాములు (జొమాటో, స్విగ్గీ) మొదలైనవారికి సామాజిక భద్రత ప్రయోజనాలు అందిస్తారు. అగ్రిగేటర్లు వాటాల రూపంలో 1-2% టర్నోవర్ సూచించాలి. UAN లింకింగ్ ద్వారా కార్మికులు రాష్ట్ర మార్పులేనూ ప్రయోజనాలు కొనసాగించవచ్చు.
డబుల్ ఓవర్ టైమ్ జీతం
ఓవర్ టైమ్ పని చేసే ఉద్యోగులకు రెట్టింపు రేటు వేతనం చెల్లించాలి, దీని ద్వారా ఆటవికసిత పారదర్శకత ఉంటుంది.
కాంట్రాక్ట్ కార్మికులకు హక్కులు
కాంట్రాక్ట్, అసంఘటిత, వలస కార్మికులకు కనీస వేతనం, సామాజిక భద్రతా హక్కులు, ఉద్యోగ హామీలు లభించనున్నారు.
సులభపడ్డ సమ్మతా ప్రక్రియ
పరిశ్రమలకు “ఒకే లైసెన్స్, ఒకే రిటర్న్” విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టి, అధిక బూరోక్రసీ తగ్గించి వ్యాపారాలను ఆకర్షించనున్నారు.
వివాద పరిష్కార న్యాయ వ్యవస్థ
“ఇన్స్పెక్టర్-కమ్-ఫెసిలిటేటర్” వ్యవస్థ ద్వారా ఉద్యోగుల ఫిర్యాదులను తీర్చడానికి ట్రిబ్యునల్స్ ఏర్పాటు అవుతాయి. ఇది శిక్షాత్మక చర్యల కంటే మార్గదర్శకత్వాన్ని పెంచుతుంది.
ప్రభుత్వపు ఆశలు & లక్ష్యాలు
కేంద్ర ప్రభుత్వం అభిప్రాయపడుతున్నది ఈ సంస్కరణలు 2047 నాటికి అభివృద్ధి చెందిన భారతదేశం లక్ష్యాన్ని చేర్చడంలో కీలక పాత్ర వహిస్తాయని. ఇటీవల ప్రవేశపెట్టిన కొత్త కోడ్లు:
వేతన కోడ్, 2019. పారిశ్రామిక సంబంధాల కోడ్, 2020. సామాజిక భద్రతా కోడ్, 2020. వృత్తి భద్రత, ఆరోగ్యం & పని పరిస్థితుల కోడ్, 2020, అన్ని నాలుగు కోడ్లను ఇప్పుడు అమలులోకి తీసుకురావడం ద్వారా కేంద్ర ప్రభుత్వం కార్మిక శ్రేణుల జీవిత ప్రమాణాలను మెరుగుపరచడం, నిరుద్యోగిత తగ్గింపులో సహకరించడం, మరియు పారిశ్రామిక వ్యవస్థను గడిచిన కాలపు సాధారణ పరిమితుల నుండి రియా-పునర్నిర్మాణ దిశగా మలచడం లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నదని వెల్లడించింది. కొన్ని నిపుణులు ఈ సంస్కరణలను సానుకూలంగా స్వాగతించగా — ఇతరులు కొత్త నియమాలు పనిజీవితంలో ఎలా అమలవుతాయో చూసే అవసరం ఉందని చెబుతున్నారు. కార్మిక సంఘాల కొన్ని విభాగాలు “సమీకరణ అమలులో సవాళ్లు ఉండవచ్చు” అని హెచ్చరికలు చేస్తోంది. గిగ్ వర్కర్ల కోసం ఉన్న ప్రయోజనాలు వాస్తవికంగా అన్ని కంపెనీల ద్వారా సమానంగా అందించబడుతాయా? ఇది కూడా ఒక కీలక ప్రశ్నగా ఉంది. ఈ చరిత్రాత్మక నిర్ణయం భారతదేశ కార్మిక పరంగా విప్లవాత్మక మార్పులకు దారితీసే అవకాశం ఉంది — కానీ విజయవంతంగా అమలు చేయడమే కీలకం.